Wie ben je en wat doe je?
Ellen: Lastige vraag. Enerzijds kun je iets vertellen over wat je gedaan hebt tot waar je nu staat in het leven, tegelijkertijd is het ook een vraag waarop eigenlijk geen antwoord mogelijk is. Dat is de filosofische insteek.
Ik heb in de loop van mijn leven heel veel verschillende kanten ontwikkeld, waardoor ik ook altijd verschillende dingen naast elkaar doe. Enerzijds heb ik dat meer inhoudelijke stuk van therapeut zijn en het lesgeven ontwikkeld, maar anderzijds toch ook die beleidsmatige en bedrijfsmatige insteek die ik op de Haagse Hogeschool inzet. Daar ben ik begonnen als docent Sociaal Pedagogische Hulpverlening, maar heb van meet af aan meer beleidsmatig werk gedaan: beleidsontwikkeling op diverse terreinen, accreditaties, kwaliteitszorg, rapportages voor management en College van Bestuur. Ik werk daar op dit moment als beleidssecretaris van de faculteit Sociaal Werk en Educatie.
Onze werkzaamheden als therapeut en docent doen Louis en ik vanuit onze praktijk ElQuirin in Den Haag.
Louis: Als mensen vragen om iets karakteristieks te vertellen over mezelf, vertel ik een oud verhaal. Dat past ook wel bij mijn Inner Child Werk. Toen ik ziek was, ik was een jaar of 10, kreeg ik van mijn ouders een kleine Bosatlas. Op slag veranderde die hele ziekte. Ik vond het fantastisch. Ik heb zitten bladeren en kijken naar verre landen en eilanden die in de Stille Oceaan lagen. Het was eigenlijk een genot om ziek te zijn. Dat nieuwsgierige kind loopt altijd nog met mij mee. Ik ben nieuwsgierig naar hoe de wereld is en wat er allemaal is. Toen ik weer beter was heb ik allemaal boeken over ontdekkingsreizigers uit de schoolbieb gehaald. Dat waren mensen die gingen ergens heen waar nog nooit iemand was geweest en daar waren allerlei dingen te ontdekken dat heb ik altijd met me meegedragen.
Hoewel ik erg houd van (klassieke) talen ben ik sociale psychologie gaan studeren omdat daar iets viel te ontdekken. Ik ben afgestudeerd als onderzoeker. Ook na mijn studie heb ik mijn ontdekkingsreis voorgezet en zo ben ik ook bij jullie terecht gekomen. Altijd op zoek naar dingen waarover de reguliere psychologie niet zoveel te melden heeft.
Ik heb jarenlang als docent psychologie en methodiek werkzaam geweest op de Haagse Hogeschool. Ik gaf daar ook supervisie. Na mijn pensionering bij de Haagse Hogeschool ben ik nog steeds werkzaam als therapeut en docent bij BGL.
Ellen: Louis en ik vullen elkaar mooi aan. Daar waar hij meer van het ontdekken is, ben ik meer van het uitwerken, concretiseren en organiseren.
Wat is je connectie met BGL?
Ellen: In 1992 ben ik bij Diny (Janzweerd), Eric Schneider en Chris van de Velde NLP gaan volgen. Dat was heel inspirerend. Ik was destijds toe aan een nieuwe uitdaging. Ik heb toen bij Diny aangekaart of ik bij haar de trainersopleiding kon volgen. Toen ik in Spaarndam over de vloer kwam en zag hoe druk jullie het hadden, heb ik een keer een balletje opgegooid ´hebben jullie niet wat behoefte aan extra ondersteuning?´ Toen ben ik bij jullie in dienst gekomen, in 1995.
Dat was de tijd dat er nog zoveel minder geautomatiseerd was. We lieten toen bij de copyshop de folders printen. Ik heb wel eens 1100 folders zitten vouwen en in enveloppen gestopt. Dat is een herinnering die bij Spaarndam hoort.
Louis: Ik ben sinds 1997 bij BGL betrokken. Het begon met een workshop Werken met Dromen. Ik was toen nog pas therapeut, sinds 1993. Ik gaf die workshop als vrije studie-eenheid aan de Haagse Hogeschool en heb hem toen ook gedemonstreerd aan een klein gezelschap bij BGL.
Ellen: In die tijd werd ik coördinator van de opleiding Hypnotherapie. De eerste opleiding was ook daar in Spaardam. Ook gaf ik les in de NLP-opleidingen. Later kwam toen het Enneagram. Dat vormde toen een onderdeel van de opleiding Hypnotherapie en NLP. Daar kwamen we onder meer al die schooldirecteuren uit het Westland tegen.
Louis: Ik heb in die tijd, vaak samen met Ellen, heel wat weekenden Dromen, Enneagram en later ook Inner Child Therapie voor BGL gegeven.
Ellen: Ik heb laatst uitgerekend dat ik minstens op 20 locaties heb lesgegeven.
Wat is jullie het meest bijgebleven uit je tijd bij BGL?
Ellen: Wat het eerst bij me opkomt, zijn al die honderden studenten die we hebben opgeleid. In de beginperiode waren de mensen nieuwsgieriger en op een bepaalde manier meer gericht op hun persoonlijke ontwikkeling. Dat is gaandeweg verlegd naar een focus op een meer professionele ontwikkeling, waardoor mensen beter weten wat ze willen komen doen. Allemaal zijn ze op hun eigen manier gepassioneerd bezig geweest met hun professionele ontwikkeling, stellen ze zich allemaal in dienst van andere mensen. Ze willen allemaal iets bijdragen aan anderen. Je zaait iets en al het goede wat daaruit voorkomt, komt ook weer bij andere mensen terecht. Het dijt steeds verder uit. Dat maakt me blij.
Louis: Mij is vooral de frisheid van BGL bijgebleven. Mijn tweede grote leergang is na mijn veertigste geweest. Ik ben toen therapieopleidingen gaan doen. Eerst Regressie- en Reïncarnatietherapie en ook NLP. Wat ik zo leuk vond van mijn docenten was dat zij zo enthousiast waren, ze hadden echt iets nieuws te brengen. En die mentaliteit kwam ik ook bij BGL tegen. NLP was destijds revolutionair. Begrippen als model van de wereld of metamodel gebruik ik dagelijks nog. Het heeft zo´n verschuiving in mijn kijk op de wereld gebracht.
De universiteit en ook hogeschool zijn eigenlijk verkalkte instituten, waar je met moeite de creativiteit kan laten bloeien. En hier bij BGL kon je je fantasie laten werken. Vooral Diny kon zeggen: “Ga daar maar mee aan de gang”. Ik ben van de generatie van 1968 en een van onze leuzen was ´de verbeelding aan de macht´ en bij BGL was de verbeelding aan de macht. Dat vond ik een ontzettende prettige sfeer.
Ellen: Dat was ook zo merkbaar in de Open Dagen en de conferenties met trainers en docenten die we hadden. Er was enthousiasme en positieve energie. Een sfeer waarin veel nieuws kon ontstaan.
Louis: Barchem was daarin een hoogtepunt. Daar hebben we het oplossingsgerichte werken omarmd. Dat was creatief werken. Nu is het iets meer gevestigd en ook de economische tijden zijn anders. Een paar jaar terug groeiden de bomen nog tot in de hemel. Maar nog steeds houdt die spirit van innovatief bezig zijn mij bij BGL.
Aan wie denk je nog wel eens terug?
Ellen: De eerste aan wie ik denk is Margot (Maessen). Zij kwam uit de eerste lichting waaraan ik als coördinator het diploma Hypno-/Psychotherapie heb uitgereikt. Daarna werd ze collega-therapeut en collega-docent in de opleiding. Ik heb heel lang in een intervisiegroep met haar gezeten en ze is een goede vriendin geworden. Margot is echt wel een voorbeeld trainer en therapeut. En van Rien (Bakker) heb ik heel veel geleerd. Hij had zoveel liefde voor het vak. Hij heeft zoveel geïnvesteerd in de opleiding en stond altijd klaar voor studenten.
Louis: Ik denk allereerst aan Diny. Zij was voor mij de inspirator en dat is ze jaren geweest. Als je een nieuw idee had, dan was je welkom. Ze kon het ook onzin vinden, maar dan zei ze dat ook, maar niet zo gauw. Jammer dat ze zo vroeg met pensioen is gegaan.
Ellen: En er is een markante figuur onder de studenten die mij in mijn hart heeft geraakt en dat is Dirk Fennema. Hij werkte vanuit grote betrokkenheid en passie met cliënten met bijzonder ingewikkelde problematiek. Zijn presentatie van de examenopdracht in de Inner Child Opleiding was echt zo´n kippenvelmoment. Alles wat hij leerde, paste hij direct toe in zijn werk als maatschappelijk werker.
Louis: En er zijn zoveel goede mensen die uitstekende therapeuten zijn geworden. Ik noem Sjaak de Coninck die ook nog in het bestuur van de NBVH heeft gezeten. Een ontzettende competente man en heel erg belangstellend ook. Hij heeft enorm veel gelezen en heeft zich in een hoop dingen verdiept. Een goede therapeut en origineel.
Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?
Ellen: Het is zoveel, alles is zo´n mengvorm geworden. Het belangrijkste stamt toch wel uit het NLP-tijdperk. Je bewust worden van de verschillende modellen van de wereld van mensen, je bewust worden van hoe verschillend mensen in elkaar zitten en met hun eigen intenties in de wereld staan.
Samen met de benadering van de Transactionele Analyse, die z´n plek heeft in de Inner Child Opleiding, heeft dat me het meest gevormd. Trisha Caetano (Inner Child Therapie) en Russ Hudson (Enneagram) zijn daarbij belangrijke inspirators geweest. En van een heel andere orde: de psycholoog Paul Verhaeghe, vanwege zijn kijk op en zorg over de wereld.
Louis: Ik denk aan het vakmanschap, het effectief leren werken. Dat heb ik in mijn stijl als therapeut meegenomen. Praktisch kunnen structureren van een vraag van een cliënt. Dat heeft me ook gestimuleerd om gericht te studeren. In mijn tweede diepgaandere studie van psychologie, de Interpersonal Neurobiology, heb ik met die vakmanschapskant veel kunnen doen. Daniel
Wat doe je met de opgedane inzichten?
Ellen: Het heeft me in mijn werk als therapeut geholpen om me helemaal open te stellen voor de ander. Ik kan veel verhalen horen zonder daar oordelen over te hebben. Ik ben daardoor in staat om mee te bewegen in het model van de wereld van de ander. En dat heeft vooral met houding te maken en niet zo zeer met “wat doe ik wanneer”?
Louis: Ik pas het geleerde toe in mijn therapeutische praktijk. Ik merk dat ik iedere keer anders ga werken als therapeut. Iedere cliënt is opnieuw interessant. Als ik op mijn routine zou gaan werken, houd ik ermee op.
Ellen: Wat ik ook heb geleerd is de kracht van aandacht. Hoe belangrijk werkelijke aandacht is voor de cliënt, en ook voor de student. En vanuit Mindfulness ook hoe belangrijk het is om je cliënt te helpen bij het richten van zijn of haar aandacht op het probleem plus de hulpbronnen en oplossingen, hoe effectief dat is. En daar zit ook de link naar trance en hypnotherapie.
Wie gun je nu ook een leerervaring bij BGL?
Louis: Wie niet? Er ligt hier een heel goed aanbod met een grote diversiteit. En ik heb kundige collega’s. Mensen die dag in dag uit zelf therapie en coaching geven. Als ik dan een specifieke categorie moet noemen … ik heb zelf psychologie gestudeerd en ik weet dat de opleiding ook nu nog hartstikke academisch is. Ik kon na afloop van mijn studie niets ‘met mijn handen’. Al die afgestudeerde psychologen die met cliënten aan de slag gaan na hun opleiding, zou ik wel een leerervaring bij BGL gunnen, waarin ze dat vakmanschap kunnen leren.
Ellen: Een oud studente, een psychologe, zei ooit eens tegen me: ‘Ik heb psychologie gestudeerd en wist best al veel, maar nu ik de opleiding Hypno-/Psychotherapie heb gedaan kan ik er ook iets mee in de praktijk’. Ook beroepsorganisaties zijn tevreden over de studenten die we afleveren. ’Topkwaliteit’ is wel eens gezegd. We verwijzen met een gerust hart mensen door naar oud-studenten.
Wat zijn je toekomstige ambities?
Ellen: Ik vind het uitdagend om mee te denken over vernieuwing van opleidingen. En ook het geven van leertherapie aan studenten vind ik echt leuk om te doen.
Louis: Het begon toen ik 16 jaar was en besloot dat ik psychologie wilde studeren en een goede psycholoog wilde worden. Dat werk is nog niet voltooid en dat betekent doorstuderen. Daarbij zoek ik steeds naar de verbinding tussen die nieuwe wetenschappelijke inzichten en mijn werk in de praktijk. Ook het geven van supervisie aan therapeuten vind ik echt heel leuk om te doen. Dat ik als ervaren beroepskracht iets voor hen kan betekenen.
Wat heb ik je niet gevraagd en wil je toch echt nog even kwijt?
Ellen: In de hele veranderende wereld van de zorg en de macht die de verzekeraars daarin hebben, vind ik het belangrijk dat we mensen kunnen blijven bereiken en laten zien wat de meerwaarde is van onze manier van werken ten opzichte van de reguliere therapie.
Louis: Het is zo belangrijk dat de alternatieve en complementaire zorg blijven. We leven in een maatschappij waarin steeds meer controle wordt gevraagd en wantrouwen heerst. Daar is de Sovjet Unie aan stuk gegaan. Aandacht voor randvoorwaardelijke futiliteiten houdt ons af van de inhoud, dingen die er echt toe doen en doodt elke vorm van creativiteit.
Ellen: Ik hoop echt dat we een omslag kunnen realiseren in onze maatschappij, waarin we weer meer kunnen werken vanuit vertrouwen, dan vanuit een bureaucratie van het verantwoorden en controleren. Het is de moeite waard om in dit kader het boek ‘Identiteit’ van Paul Verhaeghe eens te lezen.
Welke wijsheid zou je ons willen meegeven?
Louis: Blijf nieuwsgierig en creatief.
Ellen: Laten we vertrouwen houden in en geven aan de mensen met wie we werken en de mensen die zich persoonlijk en professioneel willen ontwikkelen bij BGL.
Door Petra Janzweerd